مقوله تعیین دیه همیشه بعنوان یکی از مولفه های مهم در رویه های قضایی و بیمه ای کشور است، چرا که تعیین مبلغ دیه تاثیر مهمی در خسارات جانی و حتی تعیین مجازات های قانونی دارد. از منظر صنعت بیمه نیز از پرداخت دیه خسارتهای فوت و نقص عضو تصادفات رانندگی گرفته تا خسارتهای مرتبط به بیمه های مسئولیت از جمله خسارت وارده به کارکنان و اشخاص ثالث در بیمه مسئولیت سازندگان ابنیه همگی متاثر از میزان دیه ابلاغی قوه قضائیه هستند.
طبق فقه اسلامی و قانون مدنی ایران دیه نوعی جبران مالی است که در مقابل جنایتهای غیرعمدی بر نفس و اعضا بدن و منافع انسان تعیین می شود. البته در مورد جنایت های عمدی که به موجب قانون مستوجب قصاص نیست نیز دیه تعیین می شود. به عبارت دیگر بر اساس ماده 17 قانون مجازات اسلامی، دیه مال معینی است که در شرع مقدس اسلام برای جنایت تعیین شده و پرداخت آن در مواردی مانند قتل غیر عمد، صدمات بدنی و جراحات برای فرد مرتکب جنایت الزامی است. دیه به عنوان یک حقالناس، بر مبنای اصول فقهی مانند قاعده «لاضرر» و اصل جبران خسارت، در نظام حقوقی ایران اجرا میشود.
مرجع اعلام میزان دیه
در ایران، مرجع رسمی تعیین و اعلام مبلغ دیه، قوه قضائیه است. هر ساله، رئیس قوه قضائیه بر اساس نرخ تورم، شرایط اقتصادی کشور و معیارهای فقه اسلامی مبلغ دیه کامل را تعیین و ابلاغ میکند. این مبلغ معمولاً در روزهای پایانی سال و یا ابتدای سال جدید اعلام میشود و مبنای پرداخت دیه در محاکم قضایی، بیمهها و سایر نهادهای مرتبط قرار میگیرد.
مبلغ دیه سال 1404 در تاریخ 22 اسفند ماه 1404 رسما توسط قوه قضائیه ابلاغ شد. بر اساس این ابلاغیه دیه ماههای عادی در سال 1404 به میزان 1.600.000.000 تومان (به حروف یک میلیارد و ششصد میلیون تومان) تعیین شده است. بر این اساس مبلغ دیه در ماههای حرام به میزان یک سوم بیشتر یعنی 2.133.000.000 تومان (به حروف دو میلیارد و یکصد و سی و سه میلیون تومان) می باشد.
ماه | ۱۴۰۳ | ۱۴۰۴ | مبلغ افزایش | درصد افزایش |
---|---|---|---|---|
ماه عادی | ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان | ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان | ۴۰۰ میلیون تومان | ۳۳٪ |
ماه حرام | ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان | ۲ میلیارد و ۱۳۳ میلیون تومان | ۵۳۳ میلیون تومان | ۳۳٪ |
در فقه اسلام، مبنای محاسبه دیه کامل انسان بر اساس اصول شریعت و منابع معتبر فقهی تعیین میشود. دیه کامل معادل مقادیری از اموال مشخصشده مانند ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ گاو، ۱۰۰۰ دینار طلا یا ۱۰ هزار درهم نقره است که در روایات اسلامی مورد تأکید قرار گرفته است. این مقادیر به عنوان معیارهای سنتی تعیین دیه شناخته میشوند. جدول زیر مقایسه بین ارزش روز دیه کامل بر اساس اقلام فوق اشاره و دیه اعلام شده در سال 1404 را به نمایش می گذارد. طبیعتا در تعیین میزان دیه وضعیت اقتصادی کشور نیز لحاظ می گردد.
جدول مقایسه ارزش دیه فقهی با میزان دیه سال 1404
عنوان مبنای محاسبه دیه | ارزش در اسفند ماه ۱۴۰۳ (به تومان) |
---|---|
۱۰۰ شتر | ۱۰ میلیارد تومان |
۲۰۰ گاو | ۱۴ میلیارد تومان |
۱۰۰۰ دینار طلا | ۲۸ میلیارد تومان |
۱۰,۰۰۰ درهم نقره | ۲.۸ میلیارد تومان |
دیه قانونی اعلام شده برای سال ۱۴۰۴ | ۱.۶ میلیارد تومان |
صنعت بیمه هر ساله در روزهای پایانی سال، منتظر اعلام رسمی مبلغ دیه توسط قوه قضاییه است. دلیل این اهمیت، تأثیر مستقیم میزان دیه بر نرخ حق بیمه بیمه شخص ثالث خودرو و انواع بیمههای مسئولیت است.
با این حال، در سالهای گذشته، رشد نرخ حق بیمهها متناسب با درصد افزایش دیه نبوده است. این موضوع، تأثیر منفی بر توانگری مالی شرکتهای بیمه داشته و باعث کاهش تعادل میان تعهدات بیمهگران و منابع مالی آنها شده است.
در بیمه شخص ثالث، شرکتهای بیمه اختیاری در تعیین نرخ حق بیمه ندارند. تعیین نرخ این بیمهنامه بر عهده بیمه مرکزی و هیئت دولت است و شرکتهای بیمه صرفاً تابع مقررات و نرخهای مصوب هستند. در سالهای اخیر، به دلیل مصلحتاندیشیهای دولت و در نظر گرفتن شرایط اقتصادی جامعه، نرخ حق بیمهها کمتر از میزان افزایش دیه رشد داشته است. این امر چالشهایی برای توازن مالی شرکتهای بیمه ایجاد کرده و نیازمند بررسی دقیقتری در سیاستگذاریهای آینده است.
بر اساس احکام فقه اسلامی و قوانین جزایی ایران، اگر جنایتی منجر به فوت گردد، مستوجب پرداخت دیه کامل است. اما اگر این جنایت در یکی از ماههای حرام (محرم، رجب، ذیالقعده، ذیالحجه) رخ دهد، میزان دیه یکسوم افزایش مییابد.(تغلیظ دیه) به این معنا که دیه کامل در ماههای عادی برابر با ۱۰۰ درصد دیه پایه است، اما در ماههای حرام به ۱۳۳ درصد افزایش مییابد.
افزایش دیه ماههای حرام تنها در موارد منجر به فوت اعمال میشود و شامل دیه جراحات و نقص عضو نیست.
این حکم در راستای احترام به این ماههای ویژه در اسلام و جلوگیری از خشونت و درگیری در این ایام وضع شده است. لازم به ذکر است که این افزایش دیه تنها در صورتی اعمال میشود که جرم در خارج از محدوده مکه مکرمه و خانه خدا رخ داده باشد؛ چراکه در محدوده کعبه، این حکم در تمامی ایام سال جاری است.با توجه به افزایش مبلغ دیه در این ماهها، شرایط بیمهنامههای شخص ثالث و بیمههای مسئولیت نیز متأثر میشود و بیمهگران باید در قراردادهای خود این افزایش احتمالی را در نظر بگیرند.
ماه های حرام در سال 1404
در سال 1404 از تطابق ماههای حرام قمری با ایام ماههای شمسی می توان مشخص کرد که چه روزهای از سال شمسی ماه حرام به حساب می آیند. این ایام عبارتند از :
✅ ماه ذیالقعده: از 9 اردیبهشت تا 6خرداد 1404
✅ ماه ذیالحجه: از 7 خرداد تا 5 تیر 1404
✅ ماه محرم: از 6 تیر تا 3 مرداد 1404
✅ ماه رجب: از یک دی تا 30 دی 1404
بنابراین، از 9 اردیبهشت تا 5 تیر 1404 دو ماه حرام ذی القعده و ذیالحجه پشت سر هم قرار گرفتهاند.
جدول ماههای حرام سال 1404
ماه قمری | تاریخ شمسی معادل |
---|---|
ذیالقعده | ۹ اردیبهشت تا ۶ خرداد ۱۴۰۴ |
ذیالحجه | ۷ خرداد تا ۵ تیر ۱۴۰۴ |
محرم | ۶ تیر تا ۳ مرداد ۱۴۰۴ |
رجب | ۱ دی تا ۳۰ دی ۱۴۰۴ |
براساس قانون و شرع اسلامی در صورت ارتکاب قتل در ماههای حرام میزان دیه دچار تغلیظ شده و یک سوم بیشتر ازسایر ماهها است.
در فقه اسلامی، میزان دیه زن و مرد برابر نیست و دیه زن بهطور معمول نصف دیه مرد تعیین شده است. بر اساس نظر غالب فقها، دیه کامل یک مرد مسلمان معادل یکی از موارد زیر است: ۱۰۰۰ دینار طلا، ۱۰ هزار درهم نقره، ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ گاو یا ۱۰۰۰ گوسفند. اما اگر جنایت بر زن واقع شود، میزان دیه او نصف این مقدار خواهد بود. این تفاوت در احکام دیه، ریشه در ملاحظات اقتصادی و اجتماعی دوران صدور این احکام دارد و به هیچ عنوان به تفاوت در کرامت انسانی زن و مرد مربوط نمیشود.
برابری دیه زن و مرد در تصادفات رانندگی
بر اساس قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه (مصوب ۱۳۹۵)، دیه زن و مرد در تصادفات رانندگی برابر شده است. طبق این قانون، در صورت وقوع حادثه، شرکتهای بیمه موظفاند تفاوت میان دیه زن و مرد را از طریق بیمهنامه شخص ثالث جبران کنند. این سازوکار با هدف رعایت عدالت اجتماعی و کاهش تبعیض در پرداخت خسارات ناشی از حوادث رانندگی ایجاد شده است. در نتیجه، هرچند در احکام فقهی دیه زن نصف دیه مرد است، اما در تصادفات رانندگی، این اختلاف از طریق بیمه پوشش داده میشود و در عمل، میزان دیه پرداختی برای زنان و مردان یکسان خواهد بود.
دیات به طور کلی به دیه مقدر (دیه فوت و نقص عضو) و دیه غیر مقدر (ارش) تقسیم میشوند.
دیه فوت مبلغی است که در صورت مرگ یک فرد بر اثر حادثه یا جنایت غیرعمدی، بهعنوان جبران خسارت مالی به اولیای دم پرداخت میشود. در فقه اسلامی و قوانین ایران، میزان دیه فوت در هر سال توسط قوه قضائیه تعیین و اعلام میشود. این مبلغ در ماههای حرام افزایش یافته و به ۱۳۳ درصد دیه عادی میرسد. همچنین، اگر متوفی زن باشد، دیه او در شرایط عادی نصف دیه مرد تعیین میشود، مگر اینکه بر اساس قوانین بیمه یا سایر مقررات، این اختلاف جبران شود.
دیه نقص عضو مبلغی است که در صورت آسیب به اعضای بدن فرد و بر اساس میزان خسارت واردشده تعیین و پرداخت میشود. مقدار دیه برای هر عضو یا جراحت، بر اساس نظر کارشناسان پزشکی قانونی و احکام فقهی مشخص شده و ممکن است درصدی از دیه کامل انسان باشد. به عنوان مثال، دیه از دست دادن یک چشم معادل ۵۰ درصد دیه کامل و از بین رفتن یکی از انگشتان معادل یکدهم دیه کامل محاسبه میشود. این نوع دیه بسته به شدت آسیب، بهصورت دیه مقدر (از پیش تعیینشده) یا ارش (بر اساس نظر کارشناس) تعیین میشود. ماههای حرام تاثیری در میزان دیه نقص عضو ندارند.
ارش نوعی دیه غیرمقدر است که میزان آن در شرع اسلام مشخص نشده و بر اساس نظر کارشناس و قاضی تعیین میشود. طبق ماده ۴۴۹ قانون مجازات اسلامی، ارش با توجه به نوع و شدت آسیب، تأثیر آن بر سلامت فرد و سایر عوامل مؤثر، توسط پزشکی قانونی برآورد شده و قاضی بر اساس آن حکم صادر میکند. ارش معمولاً در مواردی مانند کبودی، کوفتگی، برخی شکستگیها و آسیبهای داخلی که دیه مشخصی ندارند، اعمال میشود.
جراحت سطحی که در حد خراش پوست باشد و منجر به خونریزی نشود.
جراحتی که اندکی وارد گوشت شده و باعث خونریزی کم یا زیاد گردد.
جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود اما به پوست نازک روی استخوان نرسد.
جراحتی که علاوه بر بریدگی عمیق گوشت، به پوست نازک روی استخوان نیز برسد.
جراحتی که پوشش نازک روی استخوان را پاره کرده و سفیدی استخوان را نمایان سازد.
جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود، حتی اگر همراه با جراحت نباشد.
شکستگی استخوانی که درمان آن تنها با جابجا کردن استخوان امکانپذیر باشد. در این نوع جراحت، قصاص ممکن نیست و فقط دیه تعیین میشود.
جراحتی که به کیسه مغز برسد. در این جراحت نیز قصاص امکانپذیر نیست و دیه آن یکسوم دیه کامل است.
جراحتی که کیسه مغز را پاره کند. در این نوع آسیب، علاوه بر یکسوم دیه، ارش نیز تعلق میگیرد.
دیه اعضای مختلف بدن یکی از بخشهای مهم در قوانین مرتبط با دیه است که میزان آن بسته به نوع عضو و شدت آسیب متفاوت تعیین میشود. در فقه اسلامی و قانون مجازات اسلامی، برای هر یک از اعضای بدن که دچار قطع، نقص یا ازکارافتادگی شوند، مبلغ مشخصی بهعنوان دیه در نظر گرفته شده است. این مبالغ بر اساس دیه کامل انسان محاسبه شده و برای هر عضو درصد معینی از آن تعیین میشود. در ادامه، جداول دیه اعضای مختلف بدن ارائه شده است. نحوه محاسبه دیه در پزشکی قانونی نیز معمولا بر اساس محاسبات مندرج در جداول زیر صورت می پذیرد.
دیه بینی در قوانین فقهی و حقوقی بسته به نوع و شدت آسیب متفاوت است. آسیبهایی مانند شکستگی، قطع، پارگی، کبودی، خراشیدگی، انحراف و از بین رفتن پرههای بینی، هرکدام میزان مشخصی از دیه را شامل میشوند. دیه کامل بینی برابر با دیه کامل انسان است و در مواردی مانند از بین رفتن نرمه بینی، شکستگی همراه با فساد، یا پارگی شدید، دیه کامل در نظر گرفته میشود. برای آسیبهای جزئیتر مانند شکستگی قابل اصلاح، خراشیدگی یا کبودی، درصدی از دیه محاسبه میشود. در ادامه، جدول میزان دیه انواع آسیبهای بینی ارائه شده است.
جدول دیه آسیب های وارده به بینی در سال 1404
نوع آسیب وارده به عضو | درصد و یا میزان دیه | مبلغ بر اساس دیه سال 1404 (تومان) |
---|---|---|
دیه شکستگی بینی | یک دهم دیه کامل | 160,000,000 تومان |
دیه قطع بینی | دیه کامل | 1,600,000,000 تومان |
دیه از بین رفتن نرمه بینی | دیه کامل | 1,600,000,000 تومان |
دیه شکستگی بینی قابل اصلاح | یک دهم دیه کامل | 160,000,000 تومان |
دیه پارگی بینی قابل بهبود | یک دهم دیه کامل | 160,000,000 تومان |
دیه از بین رفتن نوک بینی | نصف دیه کامل | 800,000,000 تومان |
دیه پارگی بینی با از بین رفتن نوک بینی | یک سوم دیه کامل | 533,333,333 تومان |
دیه خراشیدگی بینی بدون خونریزی-حارصه | یک صدم دیه کامل | 16,000,000 تومان |
دیه کبودی و ورم بینی | سه هزارم دیه کامل | 4,800,000 تومان |
دیه انحراف و کج شدن بینی بعد از جراحی | تعیین توسط پزشکی قانونی | تعیین توسط پزشکی قانونی |
دیه دامیه بینی | دو صدم دیه کامل | 32,000,000 تومان |
محاسبه دیه پا بر اساس قوانین فقهی و قضایی انجام میشود و میزان آن بستگی به نوع آسیب دارد. دیه کامل یک پا معادل نصف دیه کامل انسان است و در صورتی که هر دو پا قطع شوند، دیه فرد به میزان دیه کامل محاسبه میشود. علاوه بر قطع عضو، شکستگی، دررفتگی، کبودی، تورم و جراحات سطحی نیز دارای دیه مشخصی هستند. در این جدول، انواع آسیبهای وارده به پا و میزان دیه مربوط به هر مورد بر اساس مبلغ دیه سال 1404 ارائه شده است.
جدول دیه آسیب های وارده به بینی در سال 1404
نوع آسیب وارده به عضو | درصد و یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال 1404 به تومان |
---|---|---|
دیه یک پا | نصف دیه کامل | 800,000,000 |
دیه دو پا | دیه کامل | 1,600,000,000 |
دیه خراش پوست پا بدون جاری شدن خون (حارصه) | یک صدم دیه یک پا | 8,000,000 |
دیه جراحت همراه با خونریزی (دامیه) | دو صدم دیه یک پا | 16,000,000 |
دیه بریدگی عمیق گوشت پا (متلاحمه) | سه صدم دیه یک پا | 24,000,000 |
دیه جراحات تا مرز پوست نازک روی استخوان پا (موضحه) | پنج صدم دیه یک پا | 40,000,000 |
دیه کبودی پا | سه هزارم دیه یک پا | 2,400,000 |
دیه سیاه شدن پا | شش هزارم دیه یک پا | 4,800,000 |
دیه سرخ شدن پا | یک و نیم هزارم دیه یک پا | 1,200,000 |
دیه شکستگی استخوان پا | یک پنجم دیه یک پا | 160,000,000 |
دیه خرد شدن استخوان پا | یک سوم دیه یک پا | 266,666,666 |
دیه قطع کردن هر انگشت پا | یک دهم دیه کامل | 160,000,000 |
دیه قطع کردن تمام انگشتان پا | نصف دیه کامل | 800,000,000 |
دیه فلج کردن هر پا | دو سوم دیه یک پا | 533,333,333 |
دیه دندانها بر اساس نوع و محل قرارگیری آنها در دهان تعیین میشود. دندانهای پیشین، نیش و چهارتایی که جمعاً ۱۲ دندان را شامل میشوند، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و دیه هرکدام یکبیستم دیه کامل محاسبه میشود. در مقابل، دندانهای عقب که در چهار طرف فک بالا و پایین قرار دارند، دیه کمتری داشته و برای هر دندان یکچهلم دیه کامل در نظر گرفته شده است. میزان دیه دندانهای آسیبدیده یا ازبینرفته، بر اساس این محاسبات و نرخ دیه سال ۱۴۰۴ مشخص میشود.
جدول دیه آسیب های وارده به دندان در سال 1404
نوع آسیب وارده به دندان | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
دیه هر دندان پیش، چهارتایی و نیش | یکبیستم دیه کامل | ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه هر دندان عقب (آسیاب) | یکچهلم دیه کامل | ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |
لب یکی از اعضای تأثیرگذار در زیبایی و عملکرد گفتاری فرد است و آسیبهای واردشده به آن میتواند شامل پارگی، بخیه، یا جراحات مختلف باشد. میزان دیه لب بر اساس نوع آسیب و شدت آن متفاوت است. بهطور مثال، در صورتی که پارگی لب منجر به نمایان شدن دندانها شود، دیه بیشتری نسبت به پارگیهای سطحی دارد. همچنین، در برخی موارد، اگر جراحت بهبود یابد، میزان دیه کاهش مییابد. در ادامه، جدول کامل دیه انواع صدمات وارده به لب بر اساس نرخ دیه سال ۱۴۰۴ ارائه شده است.
جدول دیه آسیب های وارده به لب در سال 1404
نوع آسیب وارده به لب | درصد و یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
پارگی لب با نمایان شدن دندانها | یک سوم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
پارگی لب با نمایان شدن دندانها در صورت بهبودی کامل | یک پنجم دیه کامل | ۳۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
پارگی یکی از دو لب | یک ششم دیه کامل | ۲۶۶,۶۶۶,۶۶۷ |
پارگی یکی از دو لب و بهبودی کامل | یک دهم دیه کامل | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
جراحت دامیه لب | دو صدم دیه کامل | ۳۲,۰۰۰,۰۰۰ |
بخیه لب اگر حارصه باشد | یک صدم دیه کامل | ۱۶,۰۰۰,۰۰۰ |
بخیه لب اگر دامیه باشد | دو صدم دیه کامل | ۳۲,۰۰۰,۰۰۰ |
چشم یکی از مهمترین اعضای بدن است که هرگونه آسیب به آن میتواند تأثیر قابلتوجهی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. میزان دیه چشم بسته به شدت آسیب، تعداد چشمهای آسیبدیده و میزان بینایی متغیر است. برای مثال، از بین رفتن هر دو چشم بینا برابر با دیه کامل، درحالیکه از بین رفتن یک چشم نابینا معادل یکششم دیه کامل در نظر گرفته میشود. در ادامه، جدول کامل دیه آسیبهای واردشده به چشم بر اساس نرخ دیه سال ۱۴۰۴ ارائه شده است.
جدول دیه آسیب های وارده به چشم در سال 1404
نوع آسیب وارده به چشم | درصد و یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
دیه درآوردن دو چشم بینا | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه درآوردن یک چشم بینا | نصف دیه کامل | ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه درآوردن چشم بینای کسی که فقط یک چشم دارد | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه درآوردن چشم کسی که یک چشم دیگرش را قبلاً به دلیل قصاص یا موارد دیگر از دست داده | نصف دیه کامل | ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه درآوردن و از بین بردن یک چشم نابینا | یکششم دیه کامل | ۲۶۶,۶۶۶,۶۶۶ |
دیه درآوردن و از بین بردن دو چشم نابینا | دوششم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
دیه پارگی قرنیه چشم و نابینایی هر دو چشم | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه پارگی قرنیه چشم و نابینایی یک چشم | نصف دیه کامل | ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه پارگی قرنیه چشم در صورتی که جراحت حارصه باشد | یکصدم دیه کامل | ۱۶,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه پارگی قرنیه چشم در صورتی که جراحت دامیه باشد | دوصدم دیه کامل | ۳۲,۰۰۰,۰۰۰ |
محاسبه دیه بیضه و اندام تناسلی
دیه بیضه و اندام تناسلی در قانون مجازات اسلامی بر اساس میزان آسیب و نوع جراحت تعیین میشود. در صورتی که اندام تناسلی مرد یا زن بهطور کامل از بین برود، دیه کامل در نظر گرفته میشود. همچنین، دیه بیضهها بهصورت جداگانه محاسبه شده و میزان آن برای بیضه راست و چپ متفاوت است. علاوه بر این، آسیبهایی مانند تورم، ایجاد مشکل در راه رفتن و فلج شدن اندام تناسلی نیز دارای مقادیر مشخصی از دیه هستند که در جدول مربوطه درج شدهاند.
جدول دیه آسیب های وارده به اندام تناسلی در سال 1404
نوع آسیب وارده | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
از بین بردن هریک از دو طرف اندام تناسلی زن | نصف دیه کامل | ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
قطع یا از بین بردن کامل اندام تناسلی زن | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
قطع و از بین بردن اندام تناسلی مرد تا قسمت ختنهگاه | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
قطع اندام تناسلی فلج در مرد | یک سوم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
فلج شدن اندام تناسلی سالم مرد | دو سوم دیه کامل | ۱,۰۶۶,۶۶۶,۶۶۶ |
قطع دو بیضه مرد | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
قطع بیضه چپ | دو سوم دیه کامل | ۱,۰۶۶,۶۶۶,۶۶۶ |
قطع بیضه راست | یک سوم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
ایجاد تورم به تنهایی | دو دهم دیه کامل | ۳۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
تورم و مشکل در راه رفتن | هشت دهم دیه کامل | ۱,۲۸۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه سر و کبودی صورت بسته به شدت آسیب و تأثیر آن بر سلامت فرد متغیر است. آسیبهای جزئی مانند کبودی و تورم بسته به میزان تغییر رنگ پوست و شدت ضربه، با ارش تعیین میشوند. در مقابل، آسیبهای جدیتر مانند شکستگی استخوان سر، جراحات عمیق یا صدماتی که به مغز آسیب وارد کنند، دیه مشخص و سنگینتری دارند. برخی از این صدمات مانند شکستگیهای جمجمه یا جراحاتی که کیسه مغز را پاره کنند، درصد بالایی از دیه کامل را شامل میشوند. همچنین، در مواردی که آسیب منجر به کما یا فوت فرد شود، دیه نفس محاسبه میشود.
جدول دیه آسیب های وارده به سر و صورت در سال 1404
نوع آسیب وارده | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه (تومان) |
---|---|---|
سیاه شدن پوست صورت | شش هزارم دیه کامل | 9,600,000 تومان |
کبود شدن صورت | سه هزارم دیه کامل | 4,800,000 تومان |
سرخ شدن صورت | یک و نیم هزارم دیه کامل | 2,400,000 تومان |
کبود شدن پوست سر | ارش | تعیین توسط پزشکی قانونی |
ضربه به سر و ایجاد تورم | ارش | تعیین توسط پزشکی قانونی |
تورم و تغییر رنگ پوست سر | ارش تورم و ارش کبودی | تعیین توسط پزشکی قانونی |
شکستگی استخوان سر | ده درصد دیه کامل | 160,000,000 تومان |
جراحتی که درمان آن جز با جابجایی استخوان میسر نباشد (منقله) | ده درصد دیه کامل | 160,000,000 تومان |
ضربه به سر و شکستگی استخوان سر (هاشمه) | پانزده درصد دیه کامل | 240,000,000 تومان |
جراحت وارد شده به کیسه مغز (مامومه) | یک سوم دیه کامل | 533,333,333 تومان |
جراحتی که کیسه مغز را پاره کرده (دامغه) | دیه مامومه + ارش پاره شدن کیسه مغز | 533,333,333 تومان + ارش |
کما در اثر ضربه به سر و فوت | دیه نفس | 1,600,000,000 تومان |
کما در اثر ضربه به سر و بهبود | ارش | تعیین توسط پزشکی قانونی |
دیه گوش بسته به نوع و شدت آسیب وارده متغیر است. آسیبهای جزئی مانند کبودی یا جراحتهای سطحی، با درصد کمی از دیه کامل محاسبه میشوند. در مقابل، آسیبهای جدیتر مانند پارگی لاله گوش، فلج شدن لاله گوش یا پارگی غضروف گوش، درصد بالاتری از دیه کامل را به خود اختصاص میدهند. برای مثال، پارگی یک لاله گوش یکششم دیه کامل و پارگی هر دو لاله گوش دوششم دیه کامل را شامل میشود. در مواردی مانند پارگی غضروف گوش قابل درمان، میزان دیه به صورت ارش و بر اساس نظر کارشناس تعیین میشود. همچنین، آسیبهایی که منجر به از دست دادن کامل عملکرد گوش شوند، دیه سنگینتری دارند و ممکن است درصد قابل توجهی از دیه کامل را شامل شوند.
جدول دیه آسیب های وارده به گوش در سال 1404
نوع آسیب وارده به گوش | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
پارگی یک لاله گوش | یکششم دیه کامل | ۲۶۶,۶۶۶,۶۶۷ |
پارگی هر دو لاله گوش | دوششم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
فلج شدن لاله گوش | دوسوم دیه از بین بردن لاله گوش | ۱۷۷,۷۷۷,۷۷۸ |
کبودی گوش | یک و نیم هزارم دیه کامل | ۲,۴۰۰,۰۰۰ |
جراحت و خونریزی گوش | دو صدم دیه کامل | ۳۲,۰۰۰,۰۰۰ |
پارگی غضروف گوش | یکششم دیه کامل | ۲۶۶,۶۶۶,۶۶۷ |
پارگی غضروف گوش قابل درمان | ارش | تعیین توسط کارشناس |
دیه زبان با توجه به نوع و شدت آسیب وارده متغیر است. آسیبهای جزئی مانند خراشیدگی بدون جاری شدن خون (حارصه) یا کبودی زبان، با درصد کمی از دیه کامل محاسبه میشوند. در مقابل، آسیبهای جدیتر مانند جراحتهای عمیق (متلاحمه)، فلج شدن زبان یا قطع کامل زبان، درصد بالاتری از دیه کامل را به خود اختصاص میدهند. برای مثال، قطع شدن زبان سالم دیه کامل و قطع شدن زبان فلج یکسوم دیه کامل را شامل میشود. در مواردی مانند از بین رفتن حس چشایی در یک قسمت زبان، میزان دیه به صورت ارش و بر اساس نظر کارشناس تعیین میشود. همچنین، آسیبهایی که منجر به از دست دادن کامل عملکرد زبان یا حس چشایی شوند، دیه سنگینتری دارند و ممکن است درصد قابل توجهی از دیه کامل را شامل شوند.
جدول دیه آسیب های وارده به زبان در سال 1404
نوع آسیب وارده به زبان | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
خراشیدگی بدون جاری شدن خون (حارصه) | یکصدم دیه کامل | ۱۶,۰۰۰,۰۰۰ |
جراحتی که وارد گوشت شده و خون جاری شود (دامیه) | دو صدم دیه کامل | ۳۲,۰۰۰,۰۰۰ |
بریدگی و جراحت عمیق زبان (متلاحمه) | سه صدم دیه کامل | ۴۸,۰۰۰,۰۰۰ |
سیاه شدن زبان | شش هزارم دیه کامل | ۹,۶۰۰,۰۰۰ |
کبودی زبان | سه هزارم دیه کامل | ۴,۸۰۰,۰۰۰ |
سرخ شدن زبان در اثر جراحت | یک و نیم هزارم دیه کامل | ۲,۴۰۰,۰۰۰ |
صوت و گویایی | دیه کامل انسان | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
فلج کردن زبان | دو سوم دیه زبان | ۱,۰۶۶,۶۶۶,۶۶۷ |
از بین بردن عضو فلج | یک سوم دیه زبان | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
قطع شدن زبان سالم | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
قطع شدن زبان فلج | یک سوم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
قطع کردن زبان شخص لال | یک سوم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
از بین رفتن حس چشایی و قطع زبان | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
از بین رفتن حس چشایی در یک قسمت زبان | ارش یا دیهای که بیشتر باشد | تعیین توسط کارشناس |
دیه لگن بسته به نوع و شدت آسیب وارده متغیر است. در مواردی که شکستگی لگن قابل درمان باشد، دیه برابر با ۸ درصد دیه کامل محاسبه میشود. اما اگر شکستگی لگن غیرقابل درمان باشد، دیه به ۱۰ درصد دیه کامل افزایش مییابد. این تفاوت در میزان دیه به دلیل تأثیرات بلندمدت و دائمیای است که آسیبهای غیرقابل درمان بر سلامت و کیفیت زندگی فرد میگذارند.
جدول دیه آسیب های وارده به لگن در سال 1404
نوع آسیب وارده به لگن | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
شکستگی لگن (قابل درمان) | ۸ درصد دیه کامل | ۱۲۸,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستگی لگن (غیرقابل درمان) | ۱۰ درصد دیه کامل | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
دیه ستون فقرات بسته به نوع و شدت آسیب وارده متغیر است. در مواردی که شکستگی ستون فقرات منجر به درمان نشود یا عوارض دائمی داشته باشد، دیه کامل محاسبه میشود. اگر آسیب باعث از بین رفتن توانایی راه رفتن شود، علاوه بر دیه کامل، ارش نیز تعیین میشود. در مواردی که شکستگی بهطور کامل و بدون عیب درمان شود، دیه برابر با یکدهم دیه کامل است. همچنین، اگر آسیب منجر به فلج شدن پاها شود، علاوه بر دیه ستون فقرات، دو سوم دیه کامل برای فلج دو پا نیز محاسبه میشود.
جدول محاسبه دیه ستون فقرات در سال 1404
نوع آسیب وارده به ستون فقرات | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
شکستن ستون فقرات (درمان نشود) | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستن ستون فقرات (درمان شود اما عوارض داشته باشد) | دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستن ستون فقرات (درمان شود اما توانایی راه رفتن از بین برود) | دیه کامل + ارش | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ + تعیین توسط کارشناس |
شکستن ستون فقرات (بیعیب درمان شود) | یکدهم دیه کامل | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستن ستون فقرات (بیحس و فلج شدن پاها) | دیه ستون فقرات + دو سوم دیه برای فلج دو پا | ۱,۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰ + ۱,۰۶۶,۶۶۶,۶۶۷ = ۲,۶۶۶,۶۶۶,۶۶۷ |
دیه فک بسته به نوع و شدت آسیب وارده متغیر است. آسیبهای جزئی مانند خراشیدگی بدون خونریزی (حارصه) یا کبودیهای سطحی، با درصد کمی از دیه کامل محاسبه میشوند. در مقابل، آسیبهای جدیتر مانند جراحتهای عمیق (دامیه، متلاحمه، سمحاق)، شکستگی فک (هاشمه) یا جابجایی استخوان فک (مُنَقَّله)، درصد بالاتری از دیه کامل را به خود اختصاص میدهند. برای مثال، شکستگی فک بالا ده صدم دیه کامل و شکستگی فک پایین (در صورت ترک برداشتن) چهار پنجم دیه کامل فک را شامل میشود. در مواردی مانند کبودیهای فک (سیاه شدن، کبود شدن، سرخ شدن)، دیه بر اساس درصدهای بسیار کم (هزارم دیه کامل) محاسبه میشود. همچنین، آسیبهایی که منجر به خرد شدن استخوان فک یا نفوذ به استخوان بدون شکستگی شوند، دیه سنگینتری دارند و ممکن است درصد قابل توجهی از دیه کامل را شامل شوند.
جدول محاسبه دیه فک در سال 1404
نوع آسیب وارده به فک | درصد یا میزان دیه | مبلغ دیه در سال ۱۴۰۴ (تومان) |
---|---|---|
حارصه فک (خراشیدگی بدون خونریزی) | یکصدم دیه کامل | ۱۶,۰۰۰,۰۰۰ |
دامیه فک (جراحت با خونریزی) | دو صدم دیه کامل | ۳۲,۰۰۰,۰۰۰ |
متلاحمه فک (بریدگی تا پوست نازک روی استخوان) | سهصدم دیه کامل | ۴۸,۰۰۰,۰۰۰ |
سمحاق فک (جراحت به پوست نازک روی استخوان) | چهار صدم دیه کامل | ۶۴,۰۰۰,۰۰۰ |
موضحه فک (آشکار شدن استخوان فک) | پنجصدم دیه کامل | ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ |
هاشمه فک (شکستگی فک بدون جراحت) | ده صدم دیه کامل | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
مُنَقَّله فک (جابجایی استخوان فک با امکان درمان) | پانزده صدم دیه کامل | ۲۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |
کبودی فک (سیاه شدن) | سه هزارم دیه کامل | ۴,۸۰۰,۰۰۰ |
کبودی فک (کبود شدن) | یک و نیم هزارم دیه کامل | ۲,۴۰۰,۰۰۰ |
کبودی فک (سرخ شدن) | یک هزارم دیه کامل | ۱,۶۰۰,۰۰۰ |
شکستگی فک بالا | ده صدم دیه کامل | ۱۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستگی فک پایین (ترک برداشتن) | چهار پنجم دیه کامل فک | ۶۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستگی فک پایین (خرد شدن استخوان) | یک سوم دیه کامل | ۵۳۳,۳۳۳,۳۳۳ |
شکستگی فک پایین (بدون مشکل درمان شود) | چهار پنجم دیه کامل | ۶۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستگی فک پایین (شکستگی شدید) | یک پنجم دیه کامل | ۳۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
شکستگی فک پایین (بدون عیب درمان شود) | چهار پنجم دیه کامل | ۶۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |
نفوذ به استخوان فک بدون شکستگی | یک چهارم دیه شکستگی فک | ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ |